In een wereld die steeds meer draait om duurzaamheid en verantwoordelijke keuzes, krijgt het onderwerp lichthinder steeds meer aandacht. Gemeentes en omgevingsdiensten steeds meer aandacht aan verlichting, en er is zelfs een internationale organisatie – DarkSky – die zich inzet voor het terugdringen van lichtvervuiling. Lichthinder heeft niet alleen invloed op omwonenden, maar ook op flora en fauna in de omgeving. Voor sportverenigingen is het daarom belangrijk om lichtvervuiling te minimaliseren, vooral bij de verlichting van sportvelden.
Om inzicht te krijgen in wat lichthinder precies is, waarom het belangrijk is en hoe sportverenigingen het kunnen aanpakken, spraken we met André Bakker, expert op het gebied van lichthinder en sportverlichting.
Wat is lichthinder en waarom is het belangrijk voor sportverenigingen?
Lichthinder is de overlast die ontstaat door kunstlicht dat ongewenst de omgeving verstoort. Dit kan leiden tot hinder voor mensen, een negatieve impact op de biodiversiteit en meer skyglow (verspreiding van licht in de atmosfeer).
André Bakker legt uit: “Lichthinder ontstaat wanneer verlichting niet goed is afgestemd op de omgeving. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als licht te ver uitstraalt, te fel is of niet de juiste kleurtemperatuur heeft.”
Voor sportverenigingen is het belangrijk om bij het verlichten van sportvelden rekening te houden met zowel de sporters als de omliggende buurt. Bakker voegt toe: “Sportverenigingen moeten verlichting installeren die de veiligheid en prestaties op het veld ondersteunen, zonder dat het ten koste gaat van de rust van de buurt of het milieu.”
Waarom zou je lichthinder willen voorkomen?
Lichthinder heeft verschillende negatieve effecten die je als sportvereniging niet wilt negeren:
- Gezondheidseffecten: Bij hoge lichtniveaus kunnen hoge kleurtemperaturen de biologische klok verstoren, wat op lange termijn gezondheidsklachten kan opleveren.
- Milieu-impact: Lichtvervuiling kan schadelijk zijn voor allerlei diersoorten waaronder vleermuizen en insecten. Het verstoren van hun natuurlijke ritme kan een groter ecologisch probleem veroorzaken.
- Hinder voor omwonenden: Te felle verlichting kan zorgen voor overlast voor buurtbewoners, wat kan leiden tot klachten en een negatieve uitstraling voor de sportvereniging.
Sportverenigingen zijn trouwens verplicht om de veldverlichting uiterlijk om 23.00 uur uit te schakelen. Voorheen was dit via landelijke wetgeving geregeld, tegenwoordig via omgevingsplannen van gemeenten.
Hoe kun je lichthinder meten en beperken?
Om lichthinder effectief aan te pakken, is het belangrijk om nauwkeurige lichtberekeningen te maken. Volgens Bakker kan een goed doordacht lichtplan helpen om te bepalen waar en hoe verlichting het beste geplaatst kan worden.
“Door gebruik te maken van geavanceerde lichtmodellen en lichtniveaus goed af te stemmen op het gebruik van het veld, kun je voorkomen dat er lichtoverlast ontstaat buiten het speelveld.”
Naast het meten van lichtniveaus, is het kiezen van de juiste verlichting essentieel. Moderne LED-verlichting biedt bijvoorbeeld voordelen op het gebied van energiezuinigheid en de mogelijkheid om lichthinder te minimaliseren, mits goed toegepast
Bakker legt uit: “LED-verlichting biedt veel voordelen, maar het is belangrijk dat de armaturen goed afgeschermd zijn en het licht niet onnodig naar de omgeving straalt.”
Hoe helpt Lumosa bij het beperken van lichthinder?
Lumosa zet zich actief in om lichthinder tot een minimum te beperken. Dit doen we door:
- Lichtplan op maat: Een goed doordacht ontwerp zorgt ervoor dat het licht uitsluitend daar komt waar het nodig is.
- Speciale armaturen en lenzen: Onze Corona PRO NXT-armaturen zijn ontworpen om lichthinder te minimaliseren door middel van geavanceerde lenstechnologie.
- Optimale masthoogte: Hoe hoger de mast, hoe beter de lichtverdeling en hoe minder lichthinder, omdat de armaturen dan naar beneden gericht kunnen worden.
- Warmere kleurtemperaturen: Door te kiezen voor 4000K of zelfs 3000K in plaats van 5700K, wordt lichthinder verminderd. Warmer licht wordt als minder storend ervaren en is beter voor het bioritme van dieren.
- Slimme verlichtingssoftware: Met Lumosa Touch kunnen sportverenigingen de verlichting dimmen of enkel bepaalde delen van het veld verlichten (bij trainingen bijvoorbeeld). Onze LED-verlichting hoeft bovendien niet voor te gloeien en kan direct aan- of uitgezet worden. Dit betekent minder branduren, meer gedimd licht en meer gericht licht.
Door deze oplossingen toe te passen, kunnen sportverenigingen optimaal profiteren van goede verlichting zonder overlast te veroorzaken.
Over André Bakker
André Bakker is een gerenommeerd expert op het gebied van sportverlichting en lichthinder. Met jarenlange ervaring in sportverlichting en lichthinder, adviseert hij omwonenden, gemeentes, omgevingsdiensten, bedrijven en sportverenigingen over hoe verlichting optimaal ingezet kan worden zonder onnodige lichthinder te veroorzaken.
Conclusie: Lichthinder beperken is een verantwoordelijkheid
Lichthinder is een belangrijk onderwerp voor sportverenigingen die verantwoord willen omgaan met verlichting. Het is essentieel om bij het plannen van verlichting niet alleen de sporters in gedachten te houden, maar ook de omgeving en de impact van kunstlicht op mensen, dieren en het milieu.
Door gebruik te maken van moderne technologieën zoals LED-verlichting, slimme lichtplanning en dimbare armaturen, kunnen sportverenigingen lichthinder effectief beperken en tegelijkertijd de speelomstandigheden optimaliseren.
Wat volgt in de volgende blogs?
In de volgende blogs gaan we dieper in op:
- Het belang van lichtberekeningen en hoe deze lichthinder kunnen voorkomen.
- De invloed van verschillende verlichtingstechnologieën zoals LED en dimbare armaturen op lichthinder.
- Specifieke adviezen voor sportverenigingen over het kiezen van verlichting die zowel prestaties als duurzaamheid bevordert.
- Het belang van sterktemetingen voor lichtmasten en hoe verzwakte masten een risico kunnen vormen.
Wil je meer leren over hoe je lichthinder kunt voorkomen? Houd onze blog in de gaten voor de volgende artikelen!